هری پاتر نخستین مرجع فارسی زبان هواداران هری پاتر

هری پاتر نسخه موبایل

مقاله‌ها :: فیلم‌ها

خانواده گانت، خلاء بزرگ فیلم ششم


خانواده گانت، خلاء بزرگ فیلم ششم
در این مقاله هدف نقد و بررسی فیلم ششم هری پاتر نیست. این موضوع در مقاله های متعددی در گذشته مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این مقاله پیش روی شما قصد دارم به یکی از اساسی ترین خلاء های فیلم شاهزاده نیمه اصیل، یعنی «خانواده گانت» بپردازم.
بی شک در مجموعه فیلم های هری پاتر، فیلم ششم یعنی «شاهزاده نیمه اصیل» را می توان به عنوان ضعیف ترین فیلم این مجموعه تلقی کرد. دیوید یاتس حتی پس از فیلم چهارم که مسئولیت کارگردانی را از مایک نویل تحویل می گرفت به مراتب خیلی تلاش بهتری برای فیلم «محفل ققنوس» داشت. اما متاسفانه یاتس در فیلم ششم محتوای مهم اصلی داستان را فدای فضای طنز آمیز و مسائل رمانتیک کرد. از جهت گیری های مسخره اول فیلم درباره دخترک گارسون کافه مترو در لندن گرفته تا کش دادن غیر ضروری برخی صحنه های رمانتیک و مثلا طنز آمیز درباره رون و مرگ آراگوگ و ... !

در این مقاله هدف نقد و بررسی فیلم ششم هری پاتر نیست. این موضوع در مقاله های متعددی در گذشته مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این مقاله پیش روی شما قصد دارم به یکی از اساسی ترین خلاء های فیلم شاهزاده نیمه اصیل بپردازم.

یکی از آن خلاء هایی که موجب شد دو فیلم بعدی برای مخاطبان صرفاً سینمایی هری پاتر از جهاتی گنگ و بسته باقی بماند، حذف شدن سکانس های مربوط به «خانواده گانت» بود.

البته حذف سکانس مسئله تازه ای نیست و نه تنها در تمام فیلم های هری پاتر از ابتدا این موضوع مطرح بوده است، بلکه در بسیاری فیلمهای اقتباسی دیگر نیز چنین مسئله ای مشاهده می شود. حذف سکانس مشروط بر آنکه پیام مهم یا قسمت اساسی داستان را دچار خلاء به خصوصی نکند، چیز چندان عحیبی نیست اما حذف سکانس اساسی می تواند به ادامه روند سینمایی داستان برای مخاطبان معمولی و غیر هری پاتریست ضربه بزند.

حذف سکانس هایی مانند «وزیر دیگر» و «می شود و نمی شود» از اوایل داستان شاهزاده نیمه اصیل هیچ گونه آسیب خاصی به سیر داستانی و درک آن برای مخاطبان به وجود نیاورد اما حذف سکانس های مربوط به «خانواده گانت» یکی از اشکالات فیلم ششم به شمار می رفت. این سکانس ها بر اساس زمانی در فیلمنامه می بایست پیش از مرور خاطره ریدل مرموز در قدح اندیشه دفتر آلبوس دامبلدور به تصویر کشیده می شدند اما به طور کلی حذف شدند. وجود این سکانس ها نه تنها تصویری از پیشینه خانواده مادری لرد ولدمورت را بینندگان معمولی فیلم می داد، بلکه منشاء بسیاری از خصلت های به ارث رسیده در خود شخصیت ولدمورت را مطرح می کرد و از طرفی در نقطه عمیق و مهم تر خود داستان، منشاء انگشتر پورل و گردنبند اسلیترین را نشان می داد.

به هر جهت تجزیه و تحلیل ذهنی هورکراکس ها بدون تصویر اولیه برای بیننده معمولی خیلی دشوار است. وجود سکانس «خانواده گانت» می توانست به رعب انگیز تر شدن و جنایی تر شدن و حتی معمایی تر شدن فضای فیلم کمک کند. در اصل سکانس هایی که هری موفق به دریافت خاطرات پروفسور اسلاگهورن می شود تا به حقیقت افکار ولدمورت و مفهوم هورکراکس پی ببرد، در فهم سیر داستان کمک می کرد اما آنکه ولدمورت چگونه هورکراکس هایی را ساخته و اصلا آنها را چگونه بدست آورده در اصل داخل کتاب ششم در میان گفتگوهای هری و دامبلدور تا حدودی بررسی شده بود. لذا از این جهت برای هری پاتریستی که پیش تر کتاب را کامل خوانده باشد، این موضوع واضح است، چرا که خاطره باب آگدن، مامور وزارت سحر و جادو توسط هری و دامبلدور در قدح اندیشه بررسی شد و مشخص شد که دو هورکراکس گردنبند و انگشتر از اشیای با ارزشی بوده اند که متعلق به مادر و پدر بزرگ ولدمورت می باشند.

برای بیننده ای که فیلم ششم را دیده و سپس فیلم هفتم و هشتم را می بیند، تنها گردنبند اسلیترین در میان هورکراکس های ولدمورت آشنا به نظر می رسد، آن هم به خاطر این است که در فیلم ششم هری و دامبلدور به غار رفتند و گردنبند را پیدا کردند و حداقل یک تصویر قبلی از آن وجود داشت. ولی هیچ تصویر قبلی ای از جام هلگا هافلپاق برای بینندگان وجود نداشت. در فیلم هشتم بینندگان جام را برای نخستین بار می بینند و این در حالی است که بر اساس داستان شاهزاده نیمه اصیل، ما می بایست برای نخستین بار جام هافلپاف را در ملاقات ولدمورت و هیپزیبا اسمیت در خاطره ضبط شده از هوکی درون قدح اندیشه می دیدیم. اما این سکانس هم در فیلم ششم حذف شده بود. به این سکانس هم بعداً خواهیم پرداخت.

اما جدا از بحث بررسی هورکراکس ها در ششمین هری پاتر، در خصوص سکانس گانت ها باید گفت که وجود این سکانس ها می توانست از جهاتی موجب آشنا شدن بینندگان ناآشنا به متن کتاب با گذشته و نیاکان ولدمورت شود. شاید برای این دسته از بینندگان فیلم هری پاتر که عموماً جهت سرگرمی آنها را نگاه می کردند و اغلب بزرگسال بوده اند، گذشته شخصیت ولدمورت و چگونگی شکل گیری آن جذاب مورد توجه باشد. بزرگسالان اغلب به دنبال یافتن منشاء و ماهیت چنین حقایقی اند و بر عکس کوکان و نوجوانان چون احتمالا متن کتاب را قبلا خوانده اند و انتظار مشاهده چیز چندان جدیدتری را ندارند، بیشتر به دنبال تنوع سینمایی اصل داستان، مسائل طنز آمیز و امثال اینها هستند که دیوید یاتس از این نظر به نفع این چنین مخاطبانی عمل کرده است و همین باعث شده تا فیلم های هری پاتر نتوانند درست در مرز و حصار بین کودک و بزرگسال قرار بگیرند و بیشتر به سمت کودکان گرایش دارند.

اتفاقاً نکته اصلی در همین سکانس حذفی است. اینکه پدر ولدمورت چه کسی بوده است؟ مادر و خانواده مادری او چه کسانی بودند، چگونه می زیستند و فکر می کردند؟ ازدواج بین پدر و مادرش چگونه شکل گرفت و در این میان چه تحقیرها و تهمت ها و رفتارهای در جریان بود؟ اینها همه سوالاتی بود که بیشتر ذهن یک بیننده بزرگسال را در خصوص شخصیت ولدمورت مشغول می کند تا یک کودک را ! در اصل رولینگ در داستان ششم هری پاتر سعی دارد تا به مخاطبت بفهماند که شخصیت ولدمورت با اینکه یک جادوگر است اما یک شخصیت فرا بشری نیست و همانند بسیاری از انسان ها می تواند گذشته تلخ و پر فراز و نشیبی داشته باشد. شاید سلسله حوادثی بوده اند که در خانواده های پدر و مادر او و حتی در مسیر زندگی خودش، اوضاع را برای او جور دیگری رقم می زدند. کمبودها و خلاء های بزرگی می توانستند در روح و گذشته او وجود داشته باشند و همه این مسائل دست در دست هم دادند تا شخصیت او ماهیت تاریک و مرموزی به خود بگیرد.

به همین سادگی حذف یک سکانس موجب محو بسیاری از پیام های اخلاقی و آموزنده یک داستان در خصوص تربیت کودکان و نحوه برخوردهای اشتباه با آنها می شود و باعث می شود تا اقتباس سینمایی از آن داستان فاقد ارزشی برابر با ارزش داستان اصلی باشد. و درست در همین نقطه ای که پیام اخلاقی محو می شود، جا برای آن باز می شود که انواع و اقسام نمادگرایی ها و مفاهیم فراماسونری هم برای فیلم معرفی شوند که برخی از آنها را هم البته می توان ناشیانه و ناحق دانست.

به هر حال در قسمت خانواده گانت، فیلم ششم می توانست مانند خود کتاب ششم مفاهیم آموزنده مختلفی را که اتفاقاً ریشه اجتماعی دارند در پس چهره جادو و جادوگری و دنیای خیالی هری پاتر نهان کند. اما با حذف این سکانس این پتانسیل به طور کامل به یغما رفت. فرضاً شیوه برخورد زشت و زننده ماروولو گانت با دخترش مروپ یکی از این مفاهیم می توانست باشد، اینکه پدر بزرگ ولدمورت چگونه با دخترش رفتار می کرد و این دختر چگونه تحقیر می شد. سرکشی ها و برخوردهای ناشیانه مارفین گانت (دایی ولدمورت) و حتی شیوه زندگی آلوده و بسیار سنتی این خانواده، همه و همه در شکل گیری شخصیت ولدمورت که خون رگش از این تبار است، نقش داشته اند.

قطعاً به تصویر کشیدن سینمایی ظلم و ستمی که مروپ گانت از جانب پدر و برادرش تحمل می کرد تامل بر انگیز می شد و به دنبال این ستم ها، حقارت و بدبختی های درونی خود او درباره موضوع بزرگی همانند عشق و زندگی نیز می توانست ارزش سینمایی و هنری بالایی به فیلم بدهد. خانواده ثروتمند ریدل که خانواده پدری ولدمورت بودند در خانه اربابی واقع در هنگتون زندگی می کردند و از جمله کسانی بودند که خانواده گانت را بسیار دیوانه، عجیب و سنتی خطاب می کردند. با وجود این چنین برخوردهای تحقیر آمیز، باز هم مروپ برای آنکه از ظلم و ستم پدر و برادرش فرار کند، با بدبختی های بیشتری که منشاء در روح آسیب دیده اش داشتند، به دروغ و نیرنگ و جادو روی آورد و تام ریدل جوان و ثروتمند را عاشق خود کرد و با او ازدواج نمود.

پس از قطع جادوی مروپ و پایان دروغ، ماه پشت ابر باقی نماند و ریدل جوان مروپ را با فرزندی که در شکمش داشت، تنها گذاشت. به این شکل داستان تلخ آوارگی مادر ولدمورت در لندن شکل گرفت و پس زایمان ولدمورت در یک یتیم خانه ماگلی، از دنیا رفت. قصه ای تلخ و غم انگیز اما سرشار از مفاهیم آموزشی هم برای کودک و هم برای والدین او. باز هم خاطر نشان می کنم که حذف سکانس های مربوط به این خانواده ضربه بزرگی به فیلم ششم زد و بسیاری از ارزش های نهان قصه را محو کرد.

شاید برخی مدعی شوند که ساخت سینمایی چنین سکانسی فضای فیلم ششم را بسیار تاریک و غم انگیز و درام می کرد و باعث برانگیختن دلسوزی و ترحم بینندگان فیلم نسبت به گذشته نیاکان ولدمورت، مادر او و دشواری های زندگی و کمبودهای او می شد، اما باید بگویم که در اصل ارزش داستان به همین مسائل و پیام های آن است. اینکه بخواهیم مطلقاً به جنبه فان و تفریحی و جذاب جادو و جادوگری داستان و میزان فروش چند صد میلیون دلاری فیلم نگاه کنیم، هم در حق نویسنده و هم در حق بیننده ظلم بزرگی کرده ایم و صرفاً به سود و جنبه مادی اثر نگاه کرده ایم.

حضور این سکانس ها می توانست برای مخاطبان فیلم نقدی باشد به مسائلی همانند تحقیر، توهین، دروغ، فریب کاری، تهمت و انزوا و به نوعی پیامدهای خانوادگی و نسل به نسل آنرا نیز نشان دهد. موضوع سر این نیست که با تصویر کشیدن مطلق این سکانس ها فقط بخواهیم در میان یک عالم فانتزی، یک فضای درام بی هدف و صرفاً ترحم برانگیز خلق کنیم، بلکه بر عکس خلق این فضای درام هدف دار است و باید شخصیتی را به تصویر کشید که خاندان پدری و مادری او این حکایت های تلخ را داشته اند و او وقتی به دنیا پا می گذارد که با انبوه تنهایی و خلاء ها و کمبودهای بزرگ مادی و معنوی مواجه است. درست نقطه هدفمند و متعال این قضیه در این است که او با وجود داشتن چنین کمبودها و مشکلات قدرت انتخاب در برابر دو جبهه روشنایی و تاریکی را دارد. از طرفی حس کنجکاوی و انتقام او را زجر می دهد و هر چه بیشتر به سوی تاریکی می رود، حریص تر و تشنه تر می شود و گذشته تلخ باز هم کارش را می کند و قدرت انتخاب او را محدود تر می کند و درست در همینجا خلاء بزرگ یک پشتیبان واقعی که دستش را بگیرد احساس می شود. این یک پیام کلی است به نوعی خیلی مسائل مهمی را برای قشر کودکان و حتی والدین آنها شفاف سازی می کند که متاسفانه جدا از دنیای خیالی هری پاتر، در جهان امروز هم به سادگی از آنها چشم پوشی می شود و حکایت همچنان باقی می ماند.

مفهوم حذف سکانس درست در اینجا برای ما آشکار می شود و محو پیام های والای آن حالا به خوبی احساس می گردد. لذا باید بار دیگر اذعان کنم که کارگردان محترم با چنین فیلم نامه ای به مجموعه پیام های ارزشمند و اخلاقی داستان های هری پاتر خواسته یا ناخواسته ضربه زده است و حتی موفق نبوده که فیلم ششم را روی مرز و حصار قرار دهد و تعادل محتوایی را بین چند نسل از مخاطبان فیلم برقرار نماید.
قبلی « نقد فیلم هری پاتر و شاهزاده ی دورگه نگاهی به موجودات جادویی آقای اسکمندر » بعدی
API: RSS | RDF | ATOM
جادوگران®
بی‌شک دیدگاه هر کس نشانه‌ی تفکر اوست، ما در برابر نظر دیگران مسئول نیستیم
فرستنده شاخه
severus...snape
فرستاده‌شده در تاریخ: ۱۳۹۴/۳/۱۸ ۱۰:۳۱  به روز‌شده در تاریخ: ۱۳۹۴/۳/۱۸ ۱۴:۰۹
عضویت از: ۱۳۹۴/۳/۱۷
از: از تالار اسلیترین
پیام: 124
 خانواده ی گانت خلا بزرگ فیلم ششم
جالبه ممنون
ssnape
فرستاده‌شده در تاریخ: ۱۳۹۲/۱/۱۲ ۷:۴۵  به روز‌شده در تاریخ: ۱۳۹۲/۱/۱۲ ۹:۱۶
عضویت از: ۱۳۹۲/۱/۴
از: شیون آوارگان
پیام: 201
 پاسخ به خانواده گانت، خلاء بزرگ فیلم ...
موضوع جالبی نوشتین. ممنون

هرگونه نسخه برداری از محتوای این سایت تنها با ذکر نام «جادوگران» مجاز است. ۱۴۰۳-۱۳۸۲
جادوگران اولین وبسایت فارسی زبان هواداران داستان های شگفت انگیز هری پاتر است. به عنوان نخستین خاستگاه ایرانی ایفای نقش مبتنی بر نمایشنامه نویسی با محوریت یک اثر داستانی در فضای مجازی، پرورش و به ارمغان آوردن آمیزه ای از هنر و ادبیات برجسته ترین دستاورد ما می باشد.