هری پاتر نخستین مرجع فارسی زبان هواداران هری پاتر

هری پاتر نسخه موبایل

مقاله‌ها :: کتاب‌ها :: کتاب 6

بررسی ترجمه ها: ویدا اسلامیه - ترجمه گروهی -سمیه گنجی


بررسی ترجمه فصل دوم کتاب ششم هری پاتر
در زیر مقایسه سه ترجمه اسلامیه ، ترجمه گروهی و ترجمه گنجی انجام شده. فصل دوم به عنوان نمونه برای مقایسه به کار گرفته شده. هدف من از این کار اولا نشون دادن یه مقایسه اصولی و ثانیا بررسی این ترجمه ها بوده.

الف)ترجمه اسلامیه
1-
نقل قول:
and her eyes gleamed momentarily under her hood as she looked around to check that they were indeed alone. "In any case, we were told not to speak of the plan to anyone. This is a betrayal of the Dark Lord's--"

ترجمه اسلامیه:
و وقتی به اطرافش نگاهی انداخت تا مطمان شود که تنها هستند چشمانش در زیر کلاه برقی زد و ادامه داد:
- این خیانت به لرد سیاه


در ترجمه این جمله حذف شده :
- به هر جهت به ما گفته شده راجع به نقشه با هیچ کس حرف نزنیم. کار تو یه خیانت به دارک لرده که

2-


نقل قول:
Narcissa hurried up a street named Spinner's End

ترجمه اسلامیه:

سرانجام نارسیسا از خیابانی بالا رفت که اسپینر نام داشت
با وجودی که اسلامیه عنوان فصل رو بن بست اسپینر ترجمه کرده ولی در این جمله از چیزی که خودش نوشته هم دست ورداشته و به طور کامل END رو از نام خیابان حذف کرده.

3-
نقل قول:
"We... we are alone, aren't we?" Narcissa asked quietly.


ترجمه اسلامیه:
نارسیسا به ارامی پرسید:
- ما ... فقط خودمون سه تا اینجا هستیم دیگه، نه؟


ترجمه صحیح:
- ما ... ما تنهاییم یا نه؟
در اینجا هم اسلامیه بدون توجه به متن از خودش جمله گذاشته.


4-
نقل قول:
"Narcissa!" he said, in a squeaky voice. "And Bellatrix! How charming--"


ترجمه اسلامیه:
با صدای ریز جیغ مانندش گفت:
- نارسیسا ! چه خوب


بازم اسلامیه بدون وفاداری به متن به طور دلخواه بلاتریکس رو از جمله حذف کرده.
در ضمن اگه بگه با صدایی شبیه موش نوع حرف زدن ورم تیل بهتر مشخص میشه چون رولینگ اینجا خواسته با آوردن این نوع صدا انیماجس ورم تیل رو هم که موشه به نوعی نشون بده

5-
"You will need your wand, Bellatrix," said Snape coldly.



اسنیپ به بلاتریکس گفت:
- باید یه ذره جلوتر بیای.



ترجمه صحیح:
اسنیپ به سردی گفت:
- چوبتو لازم داری بلاتریکس
چوبش را دراورد همچنان حیرت زده نگاه میکرد.
- و لازمه که یکمی بیای جلوتر


یک نمونه واقعی از حذف متن اصلی توسط مترجم. واقعا این عمل از طرف مترجم بدون شرحه و غیر قابل باور به نظر میرسه

نکات مهم دیگه ای در ترجمه اسلامیه به چشم میخوره:

- به کار بردن جملات طولانی به جای جملات کوتاه رولینگ

- نوع گفتن دیالوگ توسط شخصیت ها رو به طور دلبخواه تغییر میده مثال:
نقل قول:
As Narcissa took her second drink
she said in a rush,

که اسلامیه نوشته با دستپاچگی گفت در صورتی که معنی کلمه rush اشتیاق و حمله بردن برای انجام کاری و اینا معنی میده


بررسی عنوان فصل ها

1- آن وزیر دیگر: the other minister به نظر من عنوان آن یکی وزیر بهتر مطلب رو میرسونه ولی در هر حال این عنوان ها هر دو درستن و این نظر شخصی هر کسیه که کدومو رو بزاره

2- بن بست اسپینر: spinner's end کوچه یا خیابان بن بست در انگلیسی با dead end نشون داده میشه که علامت اختصاری اون هم Dd End است که در تابلوی سر هر کوچه ای میتونید ببینید. در نتیجه اسپینرز اند اسم خود خیابانه و این اسم به طور کامل غلطه

3- وصیت نامه و جن خانه : will and wont من نمیدونم چرا هیچ مترجی این رو به خواستن و نخواستن ترجمه نکرده در حالیکه اولین معنی که به ذهن میرسه همینه و اتفاقا باید اولین معنی رو گذاشت چون خواننده انگلیسی زبان هم در اولین نگاه دقیقا به همین معنی میرسه. مترجم باید ترجمه کنه نه اینکه بشینه فصلو بخونه بعد از خودش تفسیر کنه و عنوان فصل اختراع کنه. رولینگ میتونست اسم فصلو بزاره will and house elf یا هر چیز دیگه ولی وقتی اسم فصلو اینطوری گذاشته هیچ کس حق عوض کردن اونو نداره

4- هوریس اسلاگهورن

5- فراوانی خلط: نکته جالب در عنوان این فصل اینه که در فهرست این عنوان گذاشته شده ولی در خود عنوان فصل نوشته شده خلط زیادی یعنی در واقع ویراستار کتاب شاهکار زده

6- مسیر بیراهه دراکو: Draco's Detour این عنوان به نظرم خیلی خوب انتخاب شده بعضی از مترجم های دیگه انحراف دراکو رو نوشتن ولی طبق فلسفه اسم گذاری که گفتم یعنی انتخاب اولین کلمه ای که به ذهن میرسه راه احرافی بهتره علاوه بر این همین مسیر بیراهه اشاره به از راه به در شدن دراکو هم داره

7- انجمن اسلاگ: The slug club در فارسی لغت کلوپ به حدی شناخته شده است که همه معنیشو میدونن مثل هلیکوپتر مطمانا به غیر از اخبار رسمی کسی نمیگه چرخبال و تصور نمیکنم وظیفه مترجم هری پاتر پاسداری از زبان فارسی باشه از طرفی انجمن معنی رو درست نمیرسونه حتی اگه قرار باشه کلوپ گفته نشه باشگاه بهتره

8- اسنیپ پیروز: snape victorious این شاهکار بزرگ اسلامیه در عنوان های این کتاب بوده. در نظر اول ممکنه هر کسی این رو صفت و موصوف ببینه ولی اینا هر دو اسم هستن و اسلامیه بسیار عالی ترجمه کرده و ترجمه ای مثل پیروزی اسنیپ غلطه

9- شاهزاده دو رگه

10- خانه گونت: The House of Gaunt : در اینجا house به معنی خاندانه و ترجمه کردن اون به خانه کاملا غلطه

11- همکاری هرمیون: Hermioine's Helping Hand در اینجا اشاره به دست توی عنوان ضروریه چون در خود فصل هم کمک هرمیون با دستش انجام میشه و رولینگ هم این همه کلمه در اختیار داشته تا کمک هرمیون رو نشون بده ولی مخصوصا از دست استفاده کرده به نظرم دست یاری دهنده هرمیون یا همچین چیزی خیلی بهتره

12- نقره و عقیق سلیمانی

13- ریدل معمای مرموز: The Secret Riddle آوردن کلمه معما به صورت اضافی اصلا درست نیست چون بازم میشه دست بردن در عنوان نویسنده فقط میشه یه پاورقی برای ریدل گذاشت و معنی تحت الفظی اون رو نوشت در نتیجه ریدل مرموز برای عنوان فصل درسته

14- فلیکس فلیسیس

15- پیمان نا گسستنی: The Unbreakable Vow البته این عنوان خوبه و غلط نیست ولی من شخصا عهد رو بیشتر میپسندم چون کلمه قوی تریه

16- کریسمس سرد و بیروح: A Very Frosty Christmas لغت بیروح اضافیه و لغت very اصلا نیومده در نتیجه کریسمس بسیار سرد عنوان درسته

17- خاطره کش دار: The Sluggish Memory با توجه به فصل های قبلی خواننده انگلیسی وقتی عنوان رو میبینه اول به یاد اسلاگهورن میافته در نتیجه عنوان باید به خاطره اسلاگ یا خاطره اسلاگی ترجمه بشه که خواننده فارسی زبان با این ترجمه اسلامیه از خواننده انگلیسی عقب میافته کلا ترجمه نه باید خواننده رو جلو بندازه ( مثل عنوان فصل 3) و نه عقب بندازه . البته نوشتن یه پاورقی برای sluggish و نوشتن معنی تحت الفظی اون خوبه.

18- شگفتی های روز تولد: Birthday Surprises عنوان خوبیه غافلگیری های روز تولد هم بد نبود ولی به نظر من استفاده از همون سورپریز از همه بهتره چون همه میدونن معنی سورپریز چیه

19- جن های جاسوس: Elf Trails بازم اسلامیه لغت جاسوس رو از خودش اضافه کرده به نظر من عنوان جن ها تعقیب میکنند خوبه

20- درخواست لرد ولدمورت Lord Voldermort's Request

21- اتاق نشناختنی : The Unknowable Room

22- پس از خاکسپاری: After Burial

23- جان پیچ ها: Horcruxes

24- سکتوم سمپرا: Sectumsempra

25- پیشگوی لو رفته: The Seer Overheard بازم اسلامیه از معنی خود لغت استفاده نکرده و فصلو تفسیر کرده به نظرم پیشگوی استراق سمع شده هیچ ایرادی نداره

26- غار: The Cave

27- برج صاعقه زده: The Lightning-Struck Towel

28- فرار شاهزاده: Flight of the Prince

29- سوگواری ققنوس: The Phoenix Lament

30- آرامگاه سپید: The White Tomb

ب) ترجمه گروهی:
1-
نقل قول:
Bella let go of her sister's arm as though burned.
"Narcissa!"
But Narcissa had rushed ahead. Rubbing her hand, her pursuer followed again,


ترجمه گروهی:
بلا دست خواهرش را که سوخته بود رها کرد.
-نارسیسا
ولی نارسیسا در حالیکه دستش را میمالید به سرعت حرکت کرد. تعقیب کننده اش دوباره دنبالش راه افتاد.


ترجمه صحیح:
بلا که دستش سوخته بود دست خواهرش را رها کرد.
-نارسیسا
ولی نارسیسا به سرعت حرکت کرد. تعقیب کننده اش در حالیکه دستش را میمالید دوباره دنبالش راه افتاد.


به دلیل ندیدن نقطه در جمله had rushed ahead. Rubbing her hand ضمیر به جای بلا به نارسیسا ارجاع شده است.

2- نقل قول:
"While I endured the
dementors, you remained at Hogwarts, com-lortably playing Dumbledore's pet!"

ترجمه گروهی:
با خیال راحت با حیوون سوگولی دامبلدور بازی میکردی
ترجمه صحیح:

نقش حیوون سوگولی دامبلدورو بازی میکردی
اینجا کلمه playing به معنی نقش بازی کردن بوده که به اشتباه بازی کردن ترجمه شده.

3-
نقل قول:
I was curious, i admit it, and not at
all inclined to murder him the moment he set foot in the castle.

ترجمه گروهی:
من به این قضیه ظنین بودم و در نتیجه اونو پذیرفتم و هیچ تمایلی نداشتم وقتی اون در قلعه مثل یه احمق فرض میشد برای کشتنش اقدام کنم
ترجمه صحیح از اسلامیه:
اقرار میکنم که مشتاق بودم و به هیچ وجه در این فکر نبودم که وقتی پاشو به قلعه میگذاری اونو بکشم.

در نسخه ای که من داشتم set fool in the castle نوشته شده بود ولی کلمه درست foot بوده.


ج) ترجمه گنجی:

این ترجمه در نمونه فصل دو بدون غلط بود ولی نکات مهمی توش بود:
- مترجم علاقه زیادی به سنگین کردن متن کتاب داشته . هر کتابی باید مثل خودش و در حد خودش ترجمه بشه. نه به کاربردن لغات سطحی تر از خود متن قابل قبوله و نه لغات بالاتر از حد کتاب. تبدیل کتاب به قطعه ادبی به هیچ وجه به معنی ترجمه نیست. مثال در این مورد تو ترجمه گنجی بسیار زیاده یک نمونه رو در زیر آوردم:
نقل قول:
There was a flash of green light, a yelp, and the fox
fell back to the ground, dead.

ترجمه گنجی:
تلالو نوری سبز و صدای واقی و روباه به پشت روی زمین افتاد. مرده.


- تسلط مترجم در ادبیات داستانی در حد مطلوبی نبوده نمونه ها فراوان است و ذکر چند مورد کافی است:

-- عقب رفت و اجازه داد عبور کرده و داخل شود. خواهر هنوز کلاه دارش بدون دعوت پی اش رفت.


-- و با صدای بنگی دری پنهانی گشوده شد و پلکانی باریک را عیان کرد که مردی کوچک اندام بر آن ، در جا خشک شده بود.


-- اسنیپ به نرمی گفت: به هیچ وجه نمیدونستم وظایف خطیرتری تمنا میکنی.

شما میتونید اسنیپی رو تصور کنید که جلوی ورم تیل وایستاده و اینطوری حرف میزنه؟ چن نفر شما به فرد مقابلتون تو صحبت رو در رو میگید «وظایف خطیرتری تمنا میکنی؟» البته فقط در صورتی که در قرن 14 زندگی کنید

-- بلتریکس ناگهان برانگیخت: اون همه چیز رو به من شریک میشه. اون من رو وفادارترینش صدا میکنه


-- اسنیپ به نرمی گفت:هیچ سودی در توزیع ملامت نیست.


صورت شگفت زده بلتریکس با تابش سومین شعله ای که چوبدستی شلیک کرد، به رنگ سرخ درخشید


مگه چوبدستی تفنگه که شلیک کرده لغت مورد نظر هم blaze بوده
قبلی « باز هم حدس هايمان غلط از آب درآمد! دلایلی در اثبات اینکه اسنیپ طرف دامبلدور است » بعدی
API: RSS | RDF | ATOM
جادوگران®
بی‌شک دیدگاه هر کس نشانه‌ی تفکر اوست، ما در برابر نظر دیگران مسئول نیستیم

فرستنده شاخه
The Saint
فرستاده‌شده در تاریخ: ۱۳۸۴/۱۱/۲۰ ۷:۴۴  به روز‌شده در تاریخ: ۱۳۸۴/۱۱/۲۰ ۷:۴۴
عضویت از: ۱۳۸۴/۶/۲۳
از: Land of Harry Potter
پیام: 22
 Re: عالی..
مگه اینجا جای رو کم کنیه؟ اگه اینطوره ما دستمون پره!! بگذریم
نقل قول:
- - به کار بردن جملات طولانی به جای جملات کوتاه رولینگ

- نوع گفتن دیالوگ توسط شخصیت ها رو به طور دلبخواه تغییر میده مثال:
نقل قول :

As Narcissa took her second drink
she said in a rush,


که اسلامیه نوشته با دستپاچگی گفت در صورتی که معنی کلمه rush اشتیاق و حمله بردن برای انجام کاری و اینا معنی میده
بالاخره ما نفهمیدیم اگه جمله هاش کوتاه باشه بده، اگه طولانی باشه بده. این بنده خدا چه کنه تا شما مشکل پسند ها که نه اصلاً نپسند ها راضی بشین؟

اولاً که rush در این جمله به معنی عجله کردن و در این متن به معنی هول بودن برای جواب دادن هست، وقتی کسی داره کاری دیگه میکنه و با عجله میخواد حرفشم بزنه دستپاچه هم میشه دیگه نمیشه؟ میشه شما ها دستپاچگی رو برای من معنی کنین و موارد استفاده شو هم بگین؟ اگه در این جمله جاش نشد من همینجا از همگی معذرت میخوام. مشکل شماها اینه که دنبال ایراد میگردین عوض اینکه علو طبع داشته باشین و به مترجم حرفه ای خسته نباشید بگین. مترجمی که همگی هری پاتر رو با کار اون شناختین.

اشکالاتی که هری پاتر عزیز از کار خانم اسلامیه گرفتن بجا بود منن نمیخوام ناحقی کنم اما یهه جایی هم برای اشکالات چاپخونه یا تایپیست و ازهمه مهم تر بحران رقابت زیلیون مترجم تازه سبز شده و عجله در کارهم بذارین.
من فکر نمیکنم مترجم خوب و خبره ای مثل ایشون اگه بدون دغذغه میتونست کار کنه اینجور اشتباهات رو تو کارش میدیدین.
ترجمه گروهیتون الحق از کار خانم گنجی بهتر بود اما حسابشو بکنین که چند نفری روش کار کردین؟

هرگونه نسخه برداری از محتوای این سایت تنها با ذکر نام «جادوگران» مجاز است. ۱۴۰۳-۱۳۸۲
جادوگران اولین وبسایت فارسی زبان هواداران داستان های شگفت انگیز هری پاتر است. به عنوان نخستین خاستگاه ایرانی ایفای نقش مبتنی بر نمایشنامه نویسی با محوریت یک اثر داستانی در فضای مجازی، پرورش و به ارمغان آوردن آمیزه ای از هنر و ادبیات برجسته ترین دستاورد ما می باشد.